In veel (Scandinavische) thrillers speelt het verhaal zich af rondom een moordzaak en hoe deze op te lossen. Niet ongebruikelijk is het dan ook dat vaak een politie-inspecteur de hoofdrolspeler is. De Zweedse zusjes Camilla Grebe en Åsa Träff besloten anders. Onder hun auteursnaam Grebe & Träff schrijft het duo thrillers met een therapeute als protagonist. In Vredig, hun debuutroman, maakten we voor het eerst kennis met Siri Bergman. De jonge weduwe die als psychologe werkzaam is, zien we ook weer terug in het tweede deel, Bitterder dan de dood. En haar ontwikkeling gaat verder in deel 3, Voor je stierf, dat in het voorjaar in Nederland verscheen.

De persoonsontwikkeling van Siri is hetgeen waar het om draait in dit derde deel. Siri heeft al behoorlijk wat meegemaakt de afgelopen jaren. Het verwerken van de dood van haar man Stefan ligt haar nog altijd niet lekker. Desondanks heeft ze na een aantal turbulente jaren, waarin angst en alcohol regeerde, de draad weer opgepakt en is ze een nieuw leven begonnen. Ze is opnieuw getrouwd, met politieagent Markus en samen hebben ze een zoontje, Erik. Haar eigen praktijk in hartje Stockholm loopt uitstekend en ze heeft fijne collega’s met wie ze ook naast het werk veel omgaat. Aina is zelfs haar beste vriendin. Een schijnbaar gelukkig leven, waarin ze het verlies van haar eerste man los heeft kunnen laten. Althans, zo lijkt het. Als Siri op de zolder oude papieren van Stefan op wilt ruimen, stuit ze op enkele merkwaardige paperassen. Ze ontdekt dat Stefan bepaalde dingen heeft verzwegen voor haar in de tijd dat ze samen waren, want ze vindt regelmatige afspraken en notities in zijn agenda waar zij nooit van af heeft geweten. Nog erger is dat er een mogelijk verband bestaat tussen het overlijden van Stefan en een onopgeloste moord in datzelfde jaar, waarbij een oude jeugdvriend van Stefan bij betrokken was. Al het verdriet en de onbeantwoorde vragen komen weer boven en Siri is vastbesloten om nu de echte waarheid boven tafel te krijgen. Daarbij raakt ze zo geobsedeerd door het verborgen leven van Stefan, die haar terugvoert naar zijn jeugd, dat ze haar nieuwe gezinsleven op het spel zet.

Voor je stierf is een intrigerend verhaal over vertrouwen en over het verwerken van het verlies van een dierbare. Daarin is Siri een schrijnend hoofdpersonage. In haar beroep als therapeute helpt ze haar patiënten om hun emoties te controleren, terwijl ze zelf continu worstelt met haar eigen gevoelens. Om deze tegenstelling geloofwaardig over te kunnen brengen, moet je als auteur(s) dus beschikken over veel psychische kennis. En dat hebben Grebe & Träff. De opbouw is zorgvuldig en gestaag. De motieven, emoties en handelingen van de personages worden op een realistische manier beschreven, waardoor je als lezer begrijpt wat er gebeurt, en vooral: waarom het gebeurt. Je leeft met Siri mee in haar zoektocht naar de waarheid en het liefst zou je tegen haar willen schreeuwen dat ze iets over het hoofd ziet. De lezer weet namelijk iets meer als Siri, doordat Grebe & Träff per hoofdstuk schakelen tussen heden en verleden. De emotionele handelingen van Siri in het nu worden afgewisseld met flashbacks naar het verleden, naar de jeugd van Stefan en zijn vrienden. Alles op antwoord te krijgen op die ene prangende vraag: hoe en waarom is Stefan destijds werkelijk om het leven gekomen?

Voor je stierf is een ongelofelijk mooi verhaal. Tragisch, meelevend en zeer knap geconstrueerd. Het is prima te lezen zonder eerst de voorgaande delen te hebben gelezen, maar om de emoties en de ontwikkelingen van Siri nog beter te voelen, is het wellicht handiger Vredig en Bitterder dan de dood eerst te lezen. De psychische impact zal dan groter zijn, evenals de brok in je keel. ‘Denk je dat je met iemand kunt samenleven zonder die persoon echt te kennen?’ ‘De waarheid is een sterk medicijn, waar je je niet noodzakelijkerwijs beter door voelt.’ Een moderne klassieker!

Het derde deel uit een trilogie lezen zonder dat je de eerste twee delen gelezen hebt, is een risico. Ik heb het genomen en ben blij dat ik dat gedaan heb. Dit is echt een goede thriller en ik heb de eerste twee delen niet gemist.

Siri Bergman is vijf jaar na het overlijden van haar eerste man Stefan toe aan het opruimen van zijn spullen. Ze dacht dat ze over zijn dood heen was, maar kan het toch niet loslaten als ze tussen zijn spullen zaken vindt die ze niet thuis kan brengen. Ze ontdekt dat ze Stefan misschien wel veel minder goed kende dan ze dacht. Siri blijft zoeken naar de toedracht van zijn zelfmoord en van het verband met de onopgeloste moord op zijn jeugdvriend waarvan ze het bestaan niet eens wist. Ze bijt zich er zo in vast dat ze de grip op haar leven dreigt te verliezen.

Dit boek leest als een trein. De heerlijke schrijfstijl en continu aanwezige spanning maken dat je niet wilt stoppen. De karakters zijn sterk, geloofwaardig en goed uitgewerkt.

‘Voor je stierf’ is een psychologische thriller over de vraag of je kunt leven met iemand die je eigenlijk niet kent. Prachtig geschreven, een echte aanrader voor thrillerfans!

Het boek is in het begin heel erg wennen. Er wordt steeds gewisseld tussen 1988 en 2010, het verband hiervan is niet meteen duidelijk. De man van Siri heeft een einde aan zijn leven gemaakt, bij het uitzoeken van de spullen komt zij een overlijdensadverentie van een vriend tegen. Zij komt erachter dat die vriend is vermoord en vermoed dat haar overleden echtgenoot hier iets mee te maken heeft. Siri heeft het gevoel dat het verhaal niet klopt en heeft ineens twijfels aan de dood van haar eerste echtgenoot.

In de zoektocht lijkt zij zichzelf en haar gezin te vergeten. Pas aan het eind van het verhaal wordt duidelijk waarom het jaar 1988 in het boek een belangrijke plaats inneemt. Vooral de rol en houding van haar overleden man, komen niet overeen met het beeld dat zij van hem had.

Het verhaal zit goed in elkaar en heeft een aantal interessante plotwendingen. Toch worden in het boek een aantal details verteld, die in mijn ogen geen toevoeging zijn aan het verhaal. Het laat enkel zien, wie de hoofdpersoon is en waarom zij de dingen op haar manier doet.

Ik kan het boek aan iedereen aanraden.