Systema is – na Nemisis (2016), De vijf families: Duivelspact (2011); Pentito (2007, Diamanten Kogel 2008) en Cop vs Killer (2005) – de vijfde standalone thriller (buiten series als Baantjer en Boks) van Simon de Waal (Maar ook niet helemaal alleenstaand want het verhaal ligt in het verlengde van Vector, het CPNB-geschenkboekje voor de maand / weken van het spannende boek in 2016).

Faam
De Waal – zelf ook nog altijd actief bij de Amsterdamse recherche - maakt zijn faam als een van Nederlands beste thrillerauteurs ook deze keer weer meer dan waar. Het uitermate actueel verhaal – zelfs de brand in de Notre Dame komt erin voor – gaat over na het uiteenvallen van de USSR gevluchte naar het westen gevluchte geleerden die werkten in het Russische Systema-programma om dodelijke virussen te ontwikkelen. De recente geschiedenis laat zien dat Rusland het inzetten van vergif nog altijd niet uit de weg gaat. Dat gebeurt ook om die topgeleerden van toen alsnog uit de weg te ruimen. In Edinburgh, maar ook in Amsterdam. De kinderen van de slachtoffers gaan achter de daders aan, maar die krijgen ook te maken met een interne machtsstrijd binnen de Russische geheime dienst.
 
Puik werk
Deze opzet en invalshoeken bieden De Waal genoeg houvast om zijn schrijverstalent te tonen. De uiteenlopende locaties zijn afwisselend en kleurrijk beschreven. De uiteenlopende (hoofd)personages, geloofwaardig en vooral levensecht. De opbouw van het verhaal is strak en temporijk. Dat tempo bouwt hij naar het einde toe op zodat je als lezer mee gesleurd wordt maar aan de andere kant het ook weer jammer vindt dat de ontknoping in zicht komt.
Systema is puik werk van De Waal. En hopelijk nu niet zo’n lange pauze tot het nieuwe boek. Maar als dat noodzakelijk is om de kwaliteit hoog te houden… dan moet dat maar!