Zoals zo vaak in kleine gemeenschappen, fungeert een gebeurtenis als katalysator om donkere en verdrongen zaken uit het verleden opnieuw actueel te maken.
Zo ook in The Hollows het forensenplaatsje waar Breekbaar, de zesde misdaadroman van Lisa Unger, zich afspeelt.

"The Hollows was een klein, redelijk welvarend stadje, ongeveer honderdvijftig kilometer van New York. Er waren een paar armoedige buurten, waar dagelijks problemen waren met drugsdealers en huiselijk geweld. Enkele maanden geleden was er een gewapende overval geweest in een drankzaak. En pas geleden had een man zijn vrouw vermoord en daarna de hand aan zichzelf geslagen; hij was door het lint gegaan nadat hij had ontdekt dat zijn vrouw vreemdging. En er was de gebruikelijk kleine criminaliteit, diefstal en zo. Het was niet zo’n kleinsteeds slaapstadje waar iedereen elkaar kende en waar nooit iets gebeurde, maar het was er wel betrekkelijk veilig en rustig. Veel mensen die in The Hollows waren opgegroeid, keerden na hun studie terug om er een gezin te stichten. Artsen, advocaten, zakenlui forensden naar New York. Het had iets kneuterigs, iets waarnaar rijke stadsbewoners begonnen te verlangen als ze de veertig waren gepasseerd, als de New Yorkse glamour geen aantrekkingskracht meer op hen uitoefende. Hete was een fijne plaats om te wonen, met goede scholen, een gezellig centrum met trendy boetieks, een onafhankelijke boekwinkel, een aantal leuke restaurants, en dan was nog The Hollow Brew, een uitstekende koffiebar en inmiddels bekende ontmoetingsplek, waar dichters voordroegen uit eigen werk en plaatselijke kunst aan de muur hing.”

Unger (pseudoniem van Lisa Miscione, 1970) werd geboren in New Haven, Connecticut maar groeide op in Nederland, Engeland en New Jersey. Studeerde sociologie en woonde en werkte een aantal jaren in New York City, onder meer in de uitgeverswereld. Die verliet ze om full-time schrijfster te worden. Haar debuut - Mooie leugens - verscheen in 2006, stond direct in de bestsellerlijst van de New York Times en was ook internationaal een groot succes. Dit sterke debuut overtrof Unger zelfs in Halve waarheden (2007) en Black-out (2008).

“Dat was het probleem in The Hollows – hoewel je het misschien niet altijd een probleem kon nomen. Alle onderlinge verhoudingen waren nogal gecompliceerd: je huisarts was tevens je buurvrouw en misschien was ze met je broer naar het schoolbal geweest. De agent die in jouw buurt surveilleerde, was een notoir spijbelaar geweest en had altijd in de moeilijkheden gezeten.”

In Breekbaar verdwijnt Charlene, een tiener. Ontvoerd, van huis weggelopen, verongelukt? Iedereen in The Hollows gaat op zoek. Maar het lijkt een histoire se repète: twintig jaar eerder verdween namelijk ook een jonge meisje, dat niet meer terugkeerde. Het wrange – maar tegelijk de prachtige vondst van Unger – is dat de kinderen van degenen die er toen bij betrokken waren, nu een rol spelen bij de verdwijning van Charlene. De zoektocht naar haar, de verdenkingen en de openlijke toespelingen op wat er in het verleden is gebeurt – en tot nu toe verzwegen – zorgen ervoor dat deze onderhuids etterende wonde openbarst.
Prachtige coming of age-misdaadroman, voor twee generaties in één keer.

Lisa Unger (1970) is geboren in Connecticut en in het buitenland woonde als jong kind, in Engeland en Nederland (Amsterdam).
Toen ik 10 was, keerden we terug naar de VS en woonde ik in New Jersey, totdat ik verhuisde naar New York City naar de universiteit te gaan. Daar bleef ik dertien jaar. Ik studeerde af aan de New School for Social Research en ging ik publiceren.

Zolang ik me kan herinneren, voel ik me schrijver. Dus ook tijdens die jaren, was ik bezig met mijn schrijven. Ik begon aan mijn eerste roman toen ik 19 was. Die was tien jaar later klaar.”

Als schrijver in spé was u natuurlijk een fervent lezer.
Inderdaad, ik heb altijd veel gelezen. Dat geldt volgens mij voor de meeste schrijvers. Je houdt van boeken en op een dag ontdek je dat je ze ook zelf wil schrijven. Ik heb altijd beschouwd als mezelf een literaire omnivoor en ben zowel beïnvloed door de klassieke literatuur als door populaire fictie. Toen ik jong was verslond ik alles, van de gezusters Brontë tot aan Stephen King.

Hoe ontdekte u de misdaadliteratuur?
'De eerste echte thriller die mij heeft beïnvloed was Rebecca van Daphne du Maurier. Ik werd meegesleurd door dit gothic, emotionele verhaal van een jonge vrouw,  gevangen in het web van een buitengewone omstandigheid. Vanaf dat moment hou ik van thrillers en van dat thema. Ook Truman Capote's In Cold Blood had een enorme impact op mij. Ik hield al lang van zijn fictie, maar de ware misdaad roman heeft me geleerd dat je kunt schrijven over de duisternis met een diepe psychologische inzicht en ademloze schoonheid. In veel opzichten maakten deze twee boeken het me mogelijk te worden wat ik ben als schrijver."
(Meer over de boeken die Unger hebben beïnvloed: http://abytesgen01.securesites.net/lisa_unger/2007/05/books-that-changed-me.html).

Bent u meteen begonnen als misdaadauteur?
Ik heb altijd geschreven over criminaliteit en de donkere kant van de menselijke aard. Daar nam mijn verbeelding me altijd mee naar toen. Ik heb nooit echt geweest als gefascineerd door iets anders als door de menselijke aard. Wat motiveert ons? Wat maakt sommigen van ons liegen en te doden? Waarom zeggen we vaak het een en bedoelen het ander? De menselijke natuur is het laatste grote mysterie. Ik krijg nooit genoeg van het verkennen van dat terrein, en misdaadliteratuur lijkt een natuurlijke plek om dat te doen.”

Bevat uw werk autobiografische elementen of is het allemaal fictie?“In fictie, zoals in elke goede en overtuigend leugen, er is altijd een kern van waarheid in de kern. Ja, in zekere zin, alles in mijn romans gaat over mij, mijn leven, mijn ervaringen, mijn observaties. En op hetzelfde moment, het is allemaal fictie, volledig verzonnen.

Doet u veel onderzoek om feiten in uw boeken te controleren of ligt het accent op de fictie?
Ik heb een enorme veel onderzoek verricht voor al mijn boeken: op het internet, eindeloos lezen en, natuurlijk, indien mogelijk interviews met de meest uiteenlopende deskundigen. Goede fictie wordt gevoed door de nauwkeurigheid. Slaafse nabootsing is de sleutel tot het behoud van de fictieve droom je weven voor uw lezers. En dat kan niet worden bereikt zonder voldoende kennis van je onderwerp.

Wat gaf u het idee voor Breekbaar?
Toen ik vijftien was, werd een meisje dat ik kende ontvoerd en vermoord. Die gebeurtenis is me vijfentwintig jaar bijgebleven. Het verhaal heeft al eerder geprobeerd om zich te vertellen, maar de stemmen die het probeerde te vertellen waren niet eerder in staat dat zo te doen dat ik er een volledige roman van kon maken.  Vanwege de manier waarop ik schrijf (zonder een schema vooraf, met zeer weinig idee wie komt opdagen van dag tot dag en wat hij of zij zou kunnen doen) was ik al een heel eind op dreef in het boek voordat ik besefte waar het over ging. Volgens mij was het schrijven van acht romans nodig om de vaardigheden onder de knie te krijgen die nodig zijn om Breekbaar te kunnen schrijven. En ik denk dat ik ouder moest zijn – als vrouw, maar ook een moeder - om alle verschillende lagen te zien en te begrijpen van het verhaal dat ik wilde schrijven. Breekbaar gaat niet over die specifieke gebeurtenis of dat meisje uit mijn eigen jeugd. Maar het was geïnspireerd door mijn ervaringen tijdens een soortgelijke afschuwelijke gebeurtenis.
(Meer over dit onderwerp: http://www.lisaunger.com/unger-fragile-backstory.htm)

Psychologie en psychologische ontwikkeling van de personages is een sterk element in Breekbaar. Is dat van meer belang voor u dan, bijvoorbeeld, actie, spanning of plot?
Karakter is koning. Plot, spanning, actie komen voort uit de karakters en de personages. Als het karakterontwikkeling zwak is, blijven alle andere elementen van de roman plat en hol. Ik besteed zorg aan alle elementen in een roman, natuurlijk, maar zonder sterke karakters wordt het niets. Als je je personages niet goed kent, dan weet je ook niet hoe ze zich zullen gedragen onder extreme omstandigheden. Je kunt een perfecte plot, non-stop spanning en actie hebben, maar als je personages niet leven en ademen, dan kan het de lezer niet schelen wat er met ze gebeurt.

Kunt zeggen dat je er een overall-thema in uw boeken, en zo ja, wat is dat?
Er is een aantal thema’s dat in mijn werk steeds weer opduikt. Maar één van de belangrijkste aspecten die ik verken ik in al mijn romans is de rol die keuze speelt in hoe ons leven verloopt. Hoe het verder verloop van ons leven kan afhangen van de keuze die we maken op één enkel moment. Hoe de dingen die we doen al of niet direct of indirect van invloed zijn op de richting van ons leven, invloed hebben op onze relaties, zelfs het op het leven van onze ongeboren kinderen. Het is een ander element van de menselijke aard dat ik eindeloos fascinerend vind.

Wat is, in uw ogen, van meer belang in een 'goede misdaadroman': het onderwerp / thema van het verhaal, spanning, psychologische en karakter-ontwikkeling of een kritische kijk op maatschappelijke tekortkomingen dat wil zeggen politieke aspecten?
Mijn romans zijn geen politiek platform. Hoewel, ik weet zeker dat mijn overtuigingen en ideeën doorklinken in een aantal aspecten van mijn personages. Ik  denk dat de meeste mensen fictie lezen als een manier om het leven te begrijpen,  eerder dan als een manier om te ontsnappen, heb ik geen een agenda in termen van de oplossing van maatschappelijke kwalen. Natuurlijk, wanneer je over misdaad schrijft, hebben deze zaken een plek in de maatschappij. Maar ik laat dit type uiteenzettingen en aan de kaak stellen graag over aan de vele uitstekende journalisten en de non-fictie schrijvers wiens rol het is om misstanden te benoemen en ze aan te pakken via het bewust maken van het publiek. Elke roman die het doen politieke uitspraken prioriteit geeft boven karakterontwikkeling, zal waarschijnlijk niet verlichten noch vermaken.

Welke schrijvers en boeken leest u tegenwoordig zelf?
Ik ben nog steeds een fervent lezer en lees in alle genres, waaronder een groot deel non-fictie. Sommige criminaliteit fictie auteurs Ik geniet altijd van Laura Lippman, Gregg Hurwitz, Dennis Lehane, Kate Atkinson en John Connolly. Zo kan ik nog wel even doorgaan!

Werkt u aan een nieuw boek?
Ik heb net Darkness, My Old Friend afgerond. Deze roman is een vervolg op Breekbaar. In die zin, dat er een aantal van dezelfde personages in voorkomt en dat het verhaal zich eveneens afspeelt The Hollows. Maar het is geen voortzetting van het verhaal zelf. Momenteel werk ik aan een roman voor 2012.

(Meer informatie op de website van Lisa Unger, www.lisaunger.com).

Jos van Cann